De verspreiding van Russisch nepnieuws via sociale media

In Atelier Actua gaat het op 8 februari over de vraag of sociale media een te grote rol spelen in de politiek. Een van de redenen waarom die vraag vaak gesteld wordt is dat er zeer veel desinformatie en nepnieuws rondgaat op sociale media. Zoals politicus Paul Tang, spreker bij Atelier Actua, in een opiniestuk stelde: 'De waarheid is relatief geworden en dat zet onze democratie onder druk.'

Tijdens deze editie van Broodje Kennis legt Amra Dorjbayar (factchecker en datajournalist bij VRT NWS) je uit hoe en met welke technologie de journalistiek nu in staat is te analyseren hoe sociale media radicalisering in de hand werken en hoe nepnieuws wordt verspreid. Dit laatste onderwerp licht hij toe via een concreet Vlaams-Nederlands onderzoeksproject waar ook de VRT bij betrokken was en dat mede werd gefinancierd door de VNJB.

Vanuit obscure maar aan de overheid gelinkte accounts op het Russische sociale mediaplatform Telegram werd ook in de Lage Landen de compleet verzonnen theorie verspreid dat Rusland Oekraïne is binnengevallen omdat daar in Amerikaanse biolabs virussen zouden worden ontwikkeld om de Russische bevolking uit te roeien. VRT analyseerde in samenwerking met Knack en het Nederlandse onderzoeksplatform Pointer miljoenen berichten en speurde zo de bronnen van het nepnieuws op. Is op deze manier binnenkort ook te voorkomen dat dit soort complottheorieën kunnen worden verspreid?