VNJB.EU

Vlaams-Nederlandse Journalistenbeurs

Dé beurs voor journalistiek onderzoek en uitwisseling in de Lage Landen

De Vlaams-Nederlandse Journalistenbeurs (of VNJB) is door de Vlaamse en de Nederlandse overheden samen ingesteld om journalistieke uitwisseling en samenwerking binnen het Nederlandse taalgebied bevorderen. Je kunt een aanvraag doen voor een uitwisselings- of onderzoeksbeurs.

Met de uitwisselingsbeurs kun je één of twee maanden werken bij een Nederlandse of Vlaamse redactie en zo leren van een andere werk- en leefcultuur. Heb je een idee voor een diepgravende journalistieke productie over een Vlaams-Nederlands gerelateerd thema? Meld je dan aan voor de onderzoeksbeurs.

In het kort

  • Elke Vlaamse of Nederlandse journalist kan een aanvraag doen

  • Deadline aanvraag: 15 februari 2023

  • Bekendmaking oordeel jury: uiterlijk 15 maart 2023

  • Start onderzoek of uitwisseling: vanaf 1 april 2023

  • Uitwisseling: uiterlijk tot 31 oktober 2023

  • Onderzoek: publicatie uiterlijk 30 november 2023

Vragen?

deBuren coördineert de Vlaams-Nederlandse Journalistenbeurs in opdracht van de Vlaamse en de Nederlandse regering. Heeft u een vraag waarop u geen antwoord vindt in het reglement? Neem dan contact op met:

Xander Stroo
Programmacoördinator deBuren en coördinator VNJB
vnjb@deburen.eu | +32 (0)2 212 19 38

Vlaanderen en Nederland bieden een beurs aan voor onderzoeksjournalistiek.

Voorwaarden

Voorwaarden zijn dat het onderzoeksonderwerp maatschappelijk relevant is voor Vlaanderen en/of Nederland en dat het een diepgaand onderzoek betreft.

Verder moet er duidelijk een link tussen Vlaanderen en Nederland in het onderzoek verwerkt zijn. Deze link kan zitten in het onderwerp of in het onderzoek zelf. Bijvoorbeeld de samenwerking tussen journalisten over de grens heen of een Nederlandse journalist die onderzoek doet naar een Vlaams onderwerp.

Elke Vlaamse en Nederlandse journalist kan de onderzoeksbeurs aanvragen voor diepgravende journalistieke producties.

 

De vakjury let op ...

  • Originaliteit, frisse inzichten en nieuwswaarde

  • Een overtuigend plan van aanpak

  • Vlaams-Nederlands uitwisselingsperspectief

  • Maatschappelijke relevantie

  • Diepgang

  • Intentieverklaring van publicatie door een onafhankelijk medium

  • Begroting

Deelnemen?

  • Deadline: 15 februari 2023

  • Oordeel jury: uiterlijk 15 maart 2023

  • Publicatie van het onderzoek: uiterlijk 30 november 2023

  • Vragen bij het invullen? Stuur een mail naar Xander Stroo (coördinator VNJB) via het mailadres vnjb@deburen.eu of +32 2 212 1938.

Wie ging je voor?

Freelance journalisten Ruben Brugnera en Kim van Keken deden met de beurs een onderzoek naar private veiligheidsbedrijven

Freelance journalist Jan De Deken doet met de beurs onderzoek naar het klimaatbeleid in de Lage Landen

Ondersteuning en advies?

Voor ondersteuning bij het formuleren van het onderzoeksvoorstel, het zoeken naar een gastredactie of contacten bij verschillende mediabronnen, stelt de Vereniging van Onderzoeksjournalisten haar hulp en netwerk ter beschikking. Je kunt de VVOJ contacteren via bureau@vvoj.nl of +31 85 047 1652.

De uitwisselingsbeurs geeft elke Vlaamse of Nederlandse journalist de kans om 4 tot 8 weken te werken bij een Nederlandse of Vlaamse redactie. Als gastredacteur word je ondergedompeld in een andere werk- en perscultuur en werk je rond relevante Vlaams-Nederlandse onderwerpen.

Voorwaarden & criteria

Je bent een gemotiveerde en internationaal georiënteerde journalist met een bijzondere interesse voor Vlaanderen/Nederland en een duidelijk beeld van wat je tijdens de uitwisseling wil bijbrengen aan en opsteken van de gastredactie.

  • De kandidaat vindt zelf een werkplaats

  • Een overtuigend plan van aanpak

  • Onderbouwde kandidatuur voor uitwisseling (meerwaarde voor eigen carrière én voor gastredactie)

  • Motivatie

  • Begroting voor reis- en verblijfskosten + evt. honorariumvoorstel (alleen freelancers).

Deelnemen?

  • Deadline: 15 februari 2023

  • Oordeel jury: uiterlijk 15 maart 2023

  • Uitwisseling tussen 1 april 2023 en eindigend uiterlijk 30 oktober 2023

  • Vragen bij het invullen? Stuur een mail naar Xander Stroo (coördinator VNJB) via het mailadres vnjb@deburen.eu of +32 2 212 1938.

Wie ging je voor?

VRT-journalist Doruntina Islamaj trok met de beurs naar de redactie van De Correspondent in Amsterdam

Journalist Coen van den Braber trok met de beurs naar de deelredactie algemene cultuur bij de VRT in Brussel

Ondersteuning en advies?

Voor ondersteuning bij het formuleren van het onderzoeksvoorstel, het zoeken naar een gastredactie of contacten bij verschillende mediabronnen, stelt de Vereniging van Onderzoeksjournalisten haar hulp en netwerk ter beschikking. Je kunt de VVOJ contacteren via bureau@vvoj.nl of +31 85 047 1652.

De jury

De huidige jury voor de Vlaams-Nederlandse Journalistenbeurs bestaat uit bestaat uit Henne Schuwer (voorzitter), Joris van Casteren, Raf Njotea, Sabine Vandeputte en Sacha Kester.

Henne Schuwer was van 1979 tot en met 2019 in dienst van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij beëindigde zijn diplomatieke loopbaan als ambassadeur in Washington (2015-2019), en was daarvoor Nederlands ambassadeur in Brussel (2010-2015). Na zijn pensioen kwam Schuwer weer in België wonen. Tijdens zijn carrière was hij sinds de jaren tachtig verschillende malen in Brussel gestationeerd; in die periodes bouwde hij een bijzondere band met het land op. Henne Schuwer kreeg tijdens zijn Brusselse ambassadeurschap al te maken met de VNJB en is een fervent voorstander van het versterken van journalistieke banden tussen Vlaanderen en Nederland.

Joris van Casteren is een Nederlandse schrijver, dichter en journalist. Hij studeerde journalistiek en filosofie, was redacteur van De Groene Amsterdammer en Vrij Nederland, schreef voor NRC/Handelsblad en HP/De Tijd en publiceert regelmatig in De Volkskrant. Zijn bekendste boeken zijn Lelystad (2008), genomineerd voor de Ako Literatuurprijs, Het been in de IJssel (2013), genomineerd voor de M.J. Brusse-prijs en Moeders lichaam (2019). Verder publiceerde hij enkele reportagebundels en twee boeken met verzamelde portretten van nog levende vergeten dichters en schrijvers.

© Vlad Solovov

Raf Njotea is scenarist, presentator en columnist voor De Standaard. Hij schreef o.a. mee aan de Vlaamse tv-reeksen Dertigers, Familie en Panna, een webserie voor jongeren. Samen met Lander Kennis maakte hij de podcast Ouder voor Radio 1. Via zijn columns en lezingen mengt Raf zich in het maatschappelijk debat rond thema’s als identiteit, taal en representatie: www.rafnjotea.com.

Sabine Vandeputte werkt sinds 1986 als journaliste voor VRT. Ruim tien jaar was ze verslaggever namens de omroep in Nederland; tussen januari 2013 en april 2015 vanuit standplaats Den Haag. Inmiddels is ze weer teruggekeerd naar België om daar het binnenlandse nieuws te verslaan. Eerder werkte ze als redacteur bij Knack en was ze projectleider bij Vlaams cultuurhuis de Brakke Grond in Amsterdam. Ook stond ze voor de klas als docente Journalistiek aan de Artesis Hogeschool Antwerpen. Vandeputte ging als laureaat van de Journalistenbeurs op uitwisseling bij de VPRO in Hilversum, de BNR in Amsterdam en de politieke redactie van NOS in Den Haag.

Sacha Kester is buitenlandjournalist voor de Volkskrant. Ze studeerde in Tilburg (journalistiek) en Nijmegen (Midden-Oosten Studies) en heeft daarna jarenlang als correspondent in Delhi, Islamabad en Beiroet gewoond. In 2007 publiceerde ze het boek Standplaats Islamabad/New Delhi. De verhalen komen nu van minder ver: behalve over het Midden-Oosten schrijft Sacha Kester sinds 2018 voor de Volkskrant over België.

Gesteunde projecten in 2022

In 2022 werden de beursaanvragen van Wederik De Backer, Karin Eeckhout, Lotte Lambrecht, Alexander Beunder, Nathan Tetroashvili en Guy Delforge gehonoreerd. Er waren dit jaar alleen succesvolle kandidaten voor de onderzoeksbeurs.

Media: NRC Handelsblad en De Standaard

Hoe leef je met het onomkeerbare? In een zesdelige podcast onderzoeken Vlaming Wederik De Backer en de Nederlandse maker Roos van Ees een leven met schuld. Het is één van de eerste grootschalige samenwerkingen op podcastgebied tussen een Vlaamse en een Nederlandse krant, in dit geval De Standaard en NRC. In elk van de zes afleveringen onderzochten de makers - samen met experts - een aan schuld gerelateerd thema, zoals zonde, straf, intentie en vergeving.

Wederik de Backer (1988) maakt hoorspelen en audiodocumentaires. Hij studeerde af aan de RITCS School of Arts in Brussels en maakt sindsdien producties in Vlaanderen, Nederland, Duitsland en de VS. In 2021 won hij de Belfius Persprijs met Moeders ten Laste.

Beluister de podcastreeks via één van de volgende links:

NRC

De Standaard

Media: Knack, VRT, Pointer (KRO-NCRV).

De beurs werd toegekend aan een journalistiek samenwerkingsverband bestaande uit freelancers Karin Eeckhout, Lotte Lambrecht, Alexander Beunder en developer-data-analist Nathan Tetroashvili.

Hoe verspreidt fake news zich in het Nederlandse taalgebied? Waar ontstaat de content? Welke digitale weg leggen de meest invloedrijke claims af voor ze in Nederlandstalige kanalen terechtkomen? Via welke platformen, groepen of (onderling verbonden) individuen verspreiden ze zich van Nederland naar Vlaanderen of omgekeerd, en binnen Vlaanderen en Nederland? En welke mechanismen zitten daar achter?

 

Deze onderzoeksvraag werd beantwoord aan de hand van een specifieke casus: het compleet gefingeerde verhaal dat de Russen Oekraïne zijn binnengevallen omdat daar in Amerikaanse biolabs virussen worden ontwikkeld om de Russische bevolking uit te roeien.

 

De resultaten van het onderzoek zijn te lezen/bekijken via de volgende links:

Medium: Apache.

Bij de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen in Vlaanderen in oktober 2024 geldt voor het eerst het stemrecht in plaats van de opkomstplicht, voorlopig alleen bij de lokale verkiezingen. In Nederland werd de opkomstplicht al in 1970 afgeschaft. Wat zal het effect zijn van het inruilen van die opkomstplicht voor een zuiver stemrecht? Wat waren de gevolgen van de opkomstplicht in Nederland en kan die geschiedenis ons iets leren over wat Vlaanderen te wachten staat na 2024? 

 

Guy Delforge is freelance journalist en consultant media en communicatie. Hij is gastprofessor online journalistiek, innovatie en ondernemerschap aan de Erasmushogeschool Brussel. 

Het dossier, bestaande uit vier artikels, kan je via onderstaande link lezen:

Apache (startpunt)

Deel 1

Deel 2

Deel 3

Deel 4

Gesteunde projecten 2021

In 2021 reikten we beurzen uit aan Nina Rijnierse, Lilith Geeraerts en Sofia Van Nuffel.

Medium: De Groene Amsterdammer.

Nina Rijnierse (26) werkte de afgelopen jaren als freelancer voor onder andere De Groene Amsterdammer, het Noordhollands Dagblad en Stichting Verhalende Journalistiek, waarbij ze zich vaak interesseerde voor onderwerpen op het snijvlak van cultuur, media en geschiedenis. Sinds mei 2022 is ze coördinator Kennisdeling bij het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.

Nina ontving de VNJB-onderzoeksbeurs en verbleef voor research enige tijd in Zeeuws-Vlaanderen. Haar journalistieke onderzoek resulteerde in een artikel over de ontvolking, vergrijzing en ‘vervlaamsing’ van de regio in De Groene Amsterdammer.

Het artikel kan je via onderstaande link lezen:

De Groene Amsterdammer

Medium: BRUZZ.

Lilith Geeraerts is journaliste en nieuwslezer. Ze begon vier jaar geleden bij De Morgen als cultuurjournaliste en werkte sindsdien voor verschillende media. Onderweg richtte ze ook stilte/ruimte vzw op, een organisatie die stilte en digitale ontprikkeling in de stad bevordert. Als dochter van een ambtenaar in de Nationale Bank en een moeder die in de sociale zorg werkte, is ze geprikkeld door alles op het snijvlak van economie en psychologie.

 

Lilith ontving de VNJB-onderzoeksbeurs en deed enkele maanden onderzoek voor een artikel over corruptie en financiële malversaties rond Brusselse bouwprojecten, waarin ook Nederlandse ondernemers een rol zouden spelen. Het onderzoek werd gepubliceerd door BRUZZ.

Sofia Van Nuffel (*1975) schreef sinds 2011 als redacteur en journalist vooral rond cultuur en muziek voor regionale media. Ze volgde een Postgraduaat IRJ (International researchjournalistiek) bij Thomas More te Mechelen, omdat ze op zoek was naar meer diepgang en kwaliteit in de huidige berichtgeving. Ze werkte eerder als freelance journalist voor Apache en lanceerde eind 2020 een online onafhankelijk regionaal nieuwsmedium, Misflits.be.

Sofia ontving de VNJB-uitwisselingsbeurs en werkte in mei en juni 2021 op de redactie van KRO-NCRV POINTER, platform voor datajournalistiek. Ze werkte daar mee aan een onderzoeksjournalistiek project rond sekten. Resulterende artikelen en reportages kun je hier vinden:

Gesteunde projecten 2020

In 2020 gingen onze beurzen naar Jana Antonissen, Pieter Haeck, Jan De Deken en Guy Hoeks.

Medium: Knack.

Jan De Deken (*1985) is journalist en oprichter van The Polar Project, een multimediaal onderzoeksjournalistiek magazine over klimaatverandering. Hij reist sinds 2010 de wereld rond op zoek naar opmerkelijke verhalen rond dit thema.  

 

Jan werkte als laureaat van de VNJB-onderzoeksbeurs gedurende het najaar van 2020 aan een artikel waarin hij het klimaatbeleid in de Lage Landen onder de loep nam. Hoofdvragen van zijn onderzoek waren: waarom loopt het Vlaamse klimaatbeleid achter op het Nederlandse? En waarop wacht Vlaanderen om de bebouwde omgeving energieneutraal te maken? Het resulterende artikel werd gepubliceerd in Knack.

Jana Antonissen (*1992) begon haar journalistieke loopbaan in 2014 bij De Morgen, waarna ze besloot als zelfstandig journalist aan de slag te gaan om zich zo toe te leggen op langere achtergrondverhalen over de grote maatschappelijke veranderingen, de mensenlevens achter de actualiteit, en diepgaande interviews. Sindsdien schrijft ze ook voor Humo. In 2015 nam ze deel aan de jaarlijkse schrijfresidentie van deBuren in Parijs. 

 

Jana Antonissen ontving de Uitwisselingsbeurs en ging aan de slag bij Vrij Nederland in Amsterdam.  

Pieter Haeck (*1990) werkte van 2013 tot 2021 op de redactie van zakenkrant De Tijd, eerst voor algemeen nieuws, daarna met focus op technologie, media en telecom. Sinds 2021 is hij tech reporter voor Politico. In 2018 won hij de Belgische editie van de Citi Journalistic Excellence Award, in 2019 volgde hij de Journalist Fellowship Summer School aan de universiteit van Oxford. Pieter studeerde aan de KU Leuven, met masters in Internationale Politiek en Beleidseconomie. Hij was in Leuven ook hoofdredacteur van studentenmagazine Veto. 

 

Pieter ontving de VNJB-uitwisselingsbeurs en werkte in september en oktober 2020 op de redactie van het Financieele Dagblad in Amsterdam.

Guy Hoeks (*1989) werkte eerder al voor BNR Nieuwsradio en het Financieele Dagblad. Sinds 2021 is hij correspondent in Duitsland voor verschillende media, waaronder het Algemeen Dagblad, de Tijd en Goedemorgen Nederland. Eerder schreef hij voor het zakenblad Quote en een magazine over fusies en overnames. Voordat hij de journalistiek inging, werkte hij op een Nederlandse ambassade. Hij studeerde European Union Studies in Amsterdam, Berlijn en Leiden.

 

Guy werkte als laureaat van de VNJB-uitwisselingsbeurs in het najaar van 2020 twee maanden op de redactie van De Tijd in Brussel, waar hij schreef over tech en innovatie.