'Voorlezen is ook: samenzijn bij een verhaal'

Datum 16 oktober 2019

Dit najaar gaat Bibi van deBuren weer op reis door Brussel. Gepakt en gezakt met koffers vol boeken en verhalen gaat ze op voorleestocht langs een bonte mix van scholen waarvan de klassen zo mogelijk nog diverser samengesteld zijn. 'Dat is toch altijd spannend, de eerste kennismaking met mijn publiek: Wie zal er zo meteen door die klasdeur naar binnen komen?' En route: Bibi's eerste reisverslag.

Leerlingen van de basisschool Pistache uit Schaarbeek luisteren aandachtig naar Bibi's verhaal

Wie zal er zo meteen door die klasdeur naar binnen komen? 

Meestal installeer ik m'n koffers met decors in de klas en komen de kinderen die zo meteen mijn publiek zullen zijn, na een speeltijd binnen. Dat is iedere keer weer spannend, die eerste ontmoeting met mijn publiek. Zowel voor de kinderen die zich afvragen wie die vreemde vrouw toch is die hun klas heeft ingepalmd, alsook voor mij, de voorleesbibi van dienst. Wie zal er zo meteen door die klasdeur naar binnen komen?

De eerste minuten is het screenen: Wat voor een klasgroep heb ik voor me? Hoe is het niveau van het Nederlands? Zijn er kinderen bij misschien wel helemaal geen Nederlands verstaan? En welke verzameling aandoeningen is er samen met hen ook nog het klaslokaal binnengekomen?

Als de kinderen de voorleeskoffers (een prachtige creatie van Janneke Hertoghs) zien, jubelen ze en zijn we vertrokken voor een paar verhalen. In het begin zitten we, al dan niet op krukjes of stoelen, allemaal beschaafd om de koffers heen. Gedwee luisterend ook naar de leerkracht die de groep bij aanvang nog even aanmaant goed op te letten en zich in bijna alle gevallen bij aanvang van het voorleersuurtje tegenover mij verontschuldigt 'dat de klas niet zo goed stil kan zitten'.

Bibi's voorleeskoffer

En dan gebeurt het. 

Meestal na een minuutje of tien. Terloops eerst. Het eerste kind schuift dichter. Prenten in het boek bekijken, dàt is meestal het startschot voor de eerste dapperen om erbij op de grond te gaan zitten. Dichter tegen de prenten, de boeken en koffers aan.  Nog een verhaal verder zijn er nog meer die de teugels laten vieren en tegen het einde van het uur zitten we meestal allemaal samen dicht bij mekaar op de grond.

Als de kinderen genieten van de verhalen, dan geniet ik tijdens zo'n uur minstens evenzeer van hun mimiek. De houdingen die ze aannemen tijdens het luisteren. De ogen die groter worden als het spannend is. Het uitgelaten lachen als de ridders in een boek van Bette Westera gehaktballen van drakenvlees te eten krijgen. Het intense meeleven met de personages.

Voorlezen is zoveel meer dan een tekst op zich waarnaar anderen luisteren. Het is ook het samenzijn bij een verhaal dat telt.

Daarom wens ik dat Sinterklaas dit jaar aan alle kinderen niet alleen pronkstukken van Lego of ander speelgoed brengt, maar ook de eenvoud van een verhaal dat wordt voorgelezen door iemand die alleen maar het beste met hen voorheeft. En het doet er niet toe of de voorlezer in kwestie een steracteur is of iemand die een stemmetje nadoen al ver buiten de comfortzone vindt. Neen, het gaat los van deze ontspannen manier van kennismaken met literatuur minstens evenzeer hierom: dat kinderen midden in het verhalenbos een veilig warm holletje vol geborgenheid vinden.

© Barbara Rottiers

Bibi van deBuren is een voorleesproject van het Vlaams-Nederlands Huis deBuren. Barbara Rottiers, gesteund door een enthousiast team van deBuren, is de drijvende kracht achter het project. Bibi gaat langs bij Brusselse basisscholen en neemt de leerlingen en hun leerkrachten een uur lang mee op reis langs bijzondere verhalen. In haar koffers zit het beste wat de Nederlandstalige jeugdliteratuur te bieden heeft. De magie tussen Bibi en de kinderen doet de rest.