deBuren.EU

Stikstofdebat: onze economie op slot door Europees natuurbeleid?

Waarom de crisis vooral Nederland en Vlaanderen raakt

Volgens het Vlaamse parlementslid Gwendolyn Rutten moeten we “onze welvaart niet op het spel zetten voor versplinterde stukjes natuur". Welke verplichtingen legt Europa precies op? Kunnen we de natuur beschermen zonder verlies aan welvaart? Waarom is er een stikstofcrisis in de Lage Landen en lijkt er in de rest van de EU niets aan de hand? Debat in samenwerking met Europahuis Ryckevelde.

Dit programma moest helaas worden geannuleerd wegens de NMBS-staking van 7-9 november!

Nederland en Vlaanderen zijn in de ban van de stikstofcrisis. In Nederland leidde die eerder dit jaar tot een politieke aardverschuiving: de BoerBurgerBeweging (BBB) van Caroline van der Plas behaalde bij provinciale verkiezingen een monsterzege. In Vlaanderen werd in maart met pijn en moeite een stikstofakkoord gesloten, maar over de uitvoering wordt nog fors geruzied aan de Wetstraat. Waarom is er een hoop gedoe over stikstof in de Lage Landen en horen we niets hierover uit Frankrijk of Duitsland?

Stikstof over de grens

Stikstof trekt zich tenslotte niets aan van grenzen: de vergunning voor een miljardenproject van INEOS bij Antwerpen werd vernietigd omdat geen rekening was gehouden met natuurschade over de grens met Nederland. Waarom is er niet één stikstofnorm voor heel Europa? Duitsland heeft veel soepelere stikstofregels dan de Lage landen, waar Nederland weer strenger is dan Vlaanderen. Waarop zijn die normen gebaseerd en wat moet er eigenlijk wel of juist niet van de EU? Hoe past het stikstofbeleid binnen de deze zomer aangenomen Europese Natuurherstelwet en de Green Deal?

Gaat Europa te ver?

Volgens sommigen gaat Brussel te ver met haar doelstellingen voor bescherming van natuur en klimaat, anderen vinden het beleid juist veel te slap. Hoeveel ruimte is er voor natuur in een dichtbevolkt gebied met een eindeloos wegennet, intensieve veeteelt en industrie? Moeten we kiezen tussen welvaart - of zelfs voeding - en natuur? Of is dat paniekzaaierij en is het perfect mogelijk om tegen 2030 stappen vooruit te zetten in de kwaliteit van natuur, boerenbedrijf én economie?  

Programma

Na een toelichting op het Europese stikstofbeleid door Isabelle Larmuseau (advocaat en gastprofessor Omgevingsrecht aan de KU Leuven) volgt een paneldiscussie over de Vlaamse en Nederlandse stikstofcrisis waarvoor o.a. aansluiten: Wieger Wamelink (ecologisch onderzoeker Wageningen University & Research) en Griet Lemaire (directeur VILT, Vlaams infocentrum land- en tuinbouw). Meer over de sprekers hieronder.

Over de sprekers

Isabelle behaalde met grote onderscheiding het diploma van licentiaat in de rechten aan de Universiteit Gent, Faculteit Rechten (1986-1991) en de Universität Osnabrück, Fachbereich Rechtswissenschaften (1991). Isabelle is meer dan dertig jaar actief als advocaat in omgevingsrecht. Zij is verbonden aan de Katholieke Universiteit Leuven als gastprofessor omgevingsrecht. In 1997 richtte zij het omgevingsadvocatenkantoor LDR op, waarvan zij meer dan vijfentwintig jaar deel heeft uitgemaakt. Zij startte in 2006 de Vlaamse Vereniging voor Omgevingsrecht (VVOR) op, een vereniging die tot doel heeft het debat aan te moedigen over alle recht dat betrekking heeft op de ordening en bescherming van de menselijke leefomgeving. Zij is stichter en hoofdredacteur van het Tijdschrift voor Omgevingsrecht en Omgevingsbeleid (TOO). Op 27 augustus 2021 werd Isabelle als expert gehoord door de Parlementaire Onderzoekscommissie PFAS-PFOS. Op 1 april 2023 ging zij onder eigen naam van start met haar nieuwe kantoor Larmuseau@Omgevingsrecht, met focus op chemische verontreiniging (www.omgevingsrecht.be).

Wieger Wamelink is ecologisch onderzoeker van Wageningen University & Research. Hij was betrokken bij een onlangs gepubliceerd nieuw onderzoek waaruit blijkt dat de Nederlandse stikstofnormen niet streng genoeg zijn om de natuur te beschermen).

Griet Lemaire is directeur van VILT. VILT is het Vlaams infocentrum land- en tuinbouw, gesteund door de Vlaamse overheid, de vijf Vlaamse provincies, Boerenbond, ABS, BEMEFA, Fedagrim, Crelan, KBC en Cera. Haar kennis is eerder breed dan diep: het gaat niet zozeer om vaktechnische kennis, maar wel kennis over het beleidsmatige, maatschappelijke en economische aspect van land- en tuinbouw. Griet is zelf dochter en vrouw van een landbouwer.

Sinds augustus 2019 is Mathijs Schiffers EU-correspondent voor Het Financieele Dagblad (FD) in Brussel en volgt uiteraard ook het nieuws rond het Europees milieubeleid, Green Deal en Natuurbeschermingswet op de voet. Eerder was hij (vanaf 2012) voor het FD gestationeerd in Londen. In 2018 verscheen zijn boek Brexitland. Een onverenigd Koninkrijk. Eerder werkte hij op de Amsterdamse redactie van het FD en publiceerde hij het boek De cowboys van het bedrijfsleven (2013).

In samenwerking met Europahuis Ryckevelde.