Nu de geopolitieke situatie sterk is veranderd dreigt Europa meer dan ooit een speelbal tussen Amerika, Rusland en China te worden. Zeker nu is het voorkomen van buitenlandse inmenging essentieel, maar nieuwe omkoopschandalen tonen aan dat we daar heel slecht in zijn. Hoe houden we buitenlandse invloed buiten de deur? Een debat in samenwerking met journalistiek onderzoeksplatform Follow the Money, Bureau Brussel.
Hoe stoppen we de toename van buitenlandse inmenging in Brussel?
Omkoopschandalen en spionage in het hart van de Europese democratie
De laatste jaren stonden de kranten bol van kritische verhalen over Chinese spionage-apparatuur, Russische desinformatie en omkoping van Europese politici door Qatar. In maart dit jaar bleek uit onderzoek van Follow the Money, Knack en Le Soir dat ook Huawei ervan verdacht wordt leden van het Europees Parlement te hebben omgekocht met allerlei gunsten en cadeaus.
Intussen wisselden we probleemloos volop gevoelige informatie uit met de Verenigde Staten en sloten we techdeals met Israel. Nu het Europese strafhof de arrestatie van Netanyahu eist en Trump zijn pijlen op de EU heeft gericht rijst de vraag: komen die dubbele standaarden rond buitenlandse inmenging ons duur te staan?
Wat kan en moet Europa beter doen om buitenlandse inmenging te bestrijden, zeker ook in tijden van handelsoorlog en militaire spanningen? Hoe staan Vlaanderen en Nederland daar tegenover?
Daarover gaan we in gesprek met expert inlichtingendiensten Kenneth Lasoen (Universiteit Antwerpen, Kenniscentrum Security Intelligence), Simon Van Dorpe (journalist Follow the Money), Lousewies van der Laan (directeur Transparency International, Nederland) en Europarlementariër Thijs Reuten (Socialisten & Democraten/GroenLinks-PvdA). Moderator is Piet Ruig (journalist, researcher bij FairFin en deelnemer aan Nieuw Geluid).
Over de sprekers
Kenneth Lasoen
Universiteit Antwerpen, Kenniscentrum Security Intelligence
Prof. dr. Kenneth Lasoen is professor Inlichtingen- en veiligheidsdiensten aan de Universiteit Antwerpen en is daarnaast verbonden aan het Kenniscentrum Security Intelligence. Hij legt zich toe op de studie van geheime diensten en onderzoekt actuele internationale veiligheidskwesties. Zijn brede kennis van inlichtingen en veiligheid past hij toe als docent van de vakken ‘Intelligence’ en ‘Actuele veiligheidsvraagstukken’ aan de Universiteit Antwerpen, als gastdocent bij de Leergang Terrorisme, Recht en Veiligheid aan de Universiteit Leiden, en hij geeft ook les bij bepaalde Europese inlichtingendiensten. Kenneth was gastprofessor conflict & veiligheid aan de Universiteit Utrecht, heeft gewerkt als nationaal veiligheidsadviseur bij Vooruit en als onderzoeker bij het Nederlands Instituut voor internationale betrekkingen Clingendael in Den Haag. Zijn bestseller Geheim België. Geschiedenis van de inlichtingendiensten 1830-2022 verscheen in 2020 bij Lannoo en is al aan de derde druk toe.
Alles bekijken
Lousewies van der Laan
Directeur Transparency International Nederland
Lousewies van der Laan is sinds 2020 directeur van Transparency International Nederland. Ze begon haar carrière bij de Europese Commissie en de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling en werd in 1999 voor D66 gekozen in het Europees Parlement. In 2003 werd ze gekozen in de Tweede Kamer, waar ze in 2006 fractievoorzitter werd. Daarna was ze vicevoorzitter van de Alliantie voor Liberalen en Democraten in Europa, de liberale partij in Europa. Na haar politieke carrière werkte Van der Laan als consultant en voor verschillende internationale organisaties, waaronder het Internationaal Strafhof en Eurojust, waarbij ze zich richtte op de rechtsstaat, mensenrechten en goed bestuur.
Alles bekijken
Thijs Reuten
Lid Europees Parlement, Socialisten & Democraten/GroenLinks-PvdA
Thijs Reuten is sinds 15 april 2021 lid van het Europees Parlement. Namens de PvdA maakt hij deel uit van de fractie van Socialisten & Democraten. In het EP is hij onder meer lid van de vaste Commissies voor Buitenlandse Zaken en Constitutionele Zaken. Thijs was sinds 2020 hoofd beleid van het Global Reporting Initiative, een organisatie die standaarden voor duurzaamheidsmetingen ontwikkelt. Daarvoor was hij onder meer politiek assistent van Frans Timmermans, stadsdeelbestuurder en gemeenteraadslid in Amsterdam.
Alles bekijken
Simon Van Dorpe
Journalist Follow the Money, Bureau Brussel
Simon Van Dorpe is journalist bij Follow the Money, Bureau Brussel. Hij is een jurist met een zwak voor verhalen over corruptie en volgt hoe grote multinationals – van Amerikaanse tech-giganten tot Europese lobbykampioenen – de Europese interne markt naar hun hand trachten te zetten. Recent was hij betrokken bij het onderzoek naar omkoping van Europarlementariërs door het Chinese Huawei, een samenwerking tussen FTM, Le Soir en Knack. Bij Politico onderzocht hij vier jaar lang mededinging en Europees industrieel beleid; werkte eerder voor Belgische media als Belga en Trends.
Alles bekijkenPiet Ruig
Journalist, researcher bij FairFin
Piet Ruig (1998) groeide op in Amsterdam maar plakt nu aan Brussel. Hij studeerde politieke economie en filosofie in Londen en Leuven. Piet is researcher bij FairFin, een NGO die kritisch onderzoek doet naar de financiële sector. Daarvoor werkte hij als journalist bij de EUobserver en als onderzoeker bij de VPRO. Als filosoof is hij geïnteresseerd in denken over ongelijkheid, vooruitgang en rouw. In 2023 nam hij deel aan Nieuw Geluid, het talentontwikkelingstraject van deBuren voor opkomende stemmen in het publieke debat.