Oude werken, jonge schrijvers 2024

Punt.

door Hilde Onis

Datum 17 februari 2025
Door

Achttien jonge Vlaamse en Nederlandse auteurs lieten zich inspireren door 17de-eeuwse schilderijen uit het Mauritshuis in Den Haag, vanuit één kernvraag: wat zie je als je met oog voor alternatieve geschiedenis naar deze artefacten kijkt? Hilde Onis liet zich voor dit gedicht inspireren door een stilleven van Willem Claesz Heda uit 1629, een schilder gespecialiseerd in de weergave van materialen. ‘Glas kan fijngemalen worden / maar wordt nooit meer hetzelfde zand’ 

 

Willem Claesz Heda, Stilleven met roemer en horloge, 1629. Collectie Mauritshuis. Inv.nr: 596

Punt.

1. 
Ergens in de tijd verlengt een stalen buis  
de luchtpijp van een glasblazer tot meters 
een roodgloeiende kluit gedolven zand  
bevestigt het tijdloze lef om iets vorm te geven 
in de luchtbellen die het materiaal onderbreken  
rammelt een breuk.   

2. 
We weten: de tong is het eerste werktuig  
waarmee we leren over nabijheid  
bij gebrek aan taal proberen baby’s voorwerpen te begrijpen  
door ze in hun mond te stoppen 
vlezige arena’s bereiden zich voor  
op verdeling, indeling, ordening. 

Een schilder kan een meester zijn  
in het weergeven van de stofuitdrukking,  
maar kan hij ook 
de binnenkant van zijn wang tussen zijn kiezen klemmen  
zonder dat het van buitenaf te zien is?  
Knap als dat lukt want dit licht verhult niets. 

3. 
Open enkel de mond als er een probleem is met de gezondheid 
gebruik dit kanaal bovenal om te eten  
herinner je waarom je tong en tanden bezit. 

Elke ochtend dekken we de tafel met een nieuwe toon,  
rangschikken witbrood in het pikkedonker 
leggen vier bleek uitgeslagen schijfjes citroen 
als pokerfiches op elkaar 
zolang alle oppervlakken maar kraakhelder vragen 
hoe iedereen elkaar vandaag weer gaat verraden. 

4.  
Glas kan fijngemalen worden  
maar wordt nooit meer hetzelfde zand 
in de toekomst wordt het gruis gebruikt  
als opvuller op populaire stranden. 

Zo begint de glasblazer deze ochtend voor de spiegel  
met een zaklamp op de huig, 
vandaag wordt er een beroep gedaan  
op de onherroepelijkheid van materie 
de kleine bokszak bungelt in de ring 
longen legen zich voor een eerste teug. 

© Marianne Hommersom

Hilde Onis (1994) is beeldend kunstenaar, maakt sculpturen en installaties en schrijft proza en poëzie. Het werk verkent welke kwesties van onderlinge afhankelijkheid er bestaan tussen ons en alles waar we onszelf mee omringen, en onderzoekt de taligheid die huist in ambacht en materiaal.  

Alles bekijken

De reeks Oude werken, jonge schrijvers wordt gepubliceerd in een speciale editie De Revisor x deBuren | Het alternatief (december 2024) en verschijnt op de-lage-landen.com en in het Engels op the-low-countries.com (voorjaar 2025).  

De teksten worden voorgedragen door de auteurs in het Mauritshuis tijdens het Writers Unlimited Internationaal Literatuurfestival Den Haag 2025. 

Meer over deze reeks

In de reeks ‘Oude werken, jonge schrijvers’ laten achttien Vlaamse en Nederlandse auteurs zich sinds 2018 inspireren door eeuwenoude artefacten.

Alles bekijken