Wie let er op Brussel?

Het Europees Parlement moet de macht controleren maar lag de afgelopen jaren regelmatig onder vuur door schandalen. Is er te weinig toezicht op Europese politici en ambtenaren? Daarover gaan we in discussie naar aanleiding van Wie let er op Brussel?, het nieuwe boek van de Brusselse redactie van journalistiek platform Follow The Money.

Politiek & Samenleving deBuren.EU

In steeds meer lidstaten komen leiders aan de macht die weinig op hebben met democratische waarden. De kloof tussen Vlaamse en Nederlandse burgers en de Brusselse bureaucratie is groot. Op Europees niveau staat de democratie nog in de kinderschoenen. Juist Europese politici en ambtenaren moeten dan natuurlijk het goede voorbeeld geven, maar de afgelopen jaren kwam een flink aantal schandalen aan het licht. Dieptepunt is ‘Qatargate’: Europarlementariërs en lobbyisten bleken te zijn omgekocht door Qatar, Marokko en Mauritanië.

Het Europees Parlement moet de macht controleren, maar wordt zelf blijkbaar onvoldoende gecontroleerd. Dit onderstreept het belang van sterke Europese waakhonden, zoals maatschappelijke organisaties, de media en de Europese ombudsman. Maar volgens de journalisten van FTM keken juist zij op cruciale momenten machteloos toe.

Hoe is het mogelijk dat het toezicht op de Europese instellingen zo tekort schiet? Wat is ervoor nodig om de waakhonden in Brussel weer scherpe tanden te geven? Daarover gaan we in discussie met Simon Van Dorpe (onderzoeksjournalist FTM, Bureau Brussel), Bram Vranken (onderzoeker en campagnevoerder Corporate Europe Observatory) en een tweetal kandidaten bij de Europese verkiezingen: Sophie in ’t Veld (lijsttrekker Volt België, nu nog lid EP voor Renew Europe) en Peter Verlinden (nummer 3 op de lijst van CD&V). Moderator is Elizabeth Kuiper (associate director European Policy Centre).

Meer over sprekers

Sophie in ’t Veld (1963) is lid van het Europees Parlement en maakt deel uit van de fractie Renew Europe, de derde grootste fractie in het Parlement. Voor de aankomende Europese Verkiezingen in 2024 is ze lijsttrekker voor Volt België. In ’t Veld is lid van de parlementaire commissies LIBE (Burgerlijke vrijheden, Justitie, Binnenlandse Zaken), AFCO (Constitutionele Zaken) en CONT (Begrotingscontrole) . In de commissie LIBE is ze als coördinator verantwoordelijk voor de afstemming van de woordvoering en het stemgedrag van de Renew Europe-fractie. Ze is daarnaast voorzitter van de EP-monitoringgroep die toeziet op de naleving van democratie, rechtsstaat en fundamentele rechten in de EU-landen.

Jurist met een zwak voor verhalen over corruptie. Volgt hoe grote multinationals – van Amerikaanse tech-giganten tot Europese lobbykampioenen – de Europese interne markt naar hun hand trachten te zetten. Bij Politico onderzocht hij vier jaar lang mededinging en Europees industrieel beleid; werkte eerder voor Belgische media als Belga en Trends.

Peter Verlinden is kandidaat voor de Europese verkiezingen voor CD&V (3de plaats), de Vlaamse christendemocraten. HIj studeerde Politicologie, Communicatiewetenschap en sociale en culturele antropologie in Leuven. Peter begin zijn journalistieke loopbaan in de jaren tachtig bij Het Belang van Limburg en werkte sinds 1987 als radioproducer en later televisiejournalist bij de VRT, waar hij vooral gespecialiseerd was in Centraal-Afrika. Naast vele andere onderwijsopdrachten in diverse hogescholen en gastcolleges aan universiteiten, doceerde hij veertien jaar lang het vak ‘Media en Internationale Conflicten’ aan de KU Leuven. Hij is auteur van meer dan 15 boeken, vooral over Congo/Zaïre, Rwanda, het koloniale verleden en de werking van de massamedia.

Bram Vranken is onderzoeker en campagnevoerder bij Corporate Europe Observatory (CEO), een onderzoeks- en campagnegroep die de bevoorrechte toegang en invloed van bedrijven en hun lobbygroepen in de EU-beleidsvorming aan de kaak stelt. Bram werkt daar vooral op het gebied van Big Tech en economische en sociale rechtvaardigheid. Hij studeerde Conflict and Development aan de UGent.

Elizabeth Kuiper is Associate Director en hoofd van het programma Sociaal Europa en Welzijn bij het European Policy Centre. Voordat ze bij het EPC kwam, was Elizabeth Executive Director Public Affairs bij de European Federation of Pharmaceutical Industries and Associations (EFPIA), waar ze leiding gaf aan de strategie voor belangenbehartiging en externe betrokkenheid van de organisatie, en waar ze een sterk netwerk van contacten onderhield met beleidsmakers en andere belanghebbenden.
Van 2010-2014 werkte Elizabeth voor de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de EU in Brussel. Daar behartigde ze de belangen van Nederland op het gebied van gezondheidsbeleid, farmaceutica en medische hulpmiddelen. Ze leidde de onderhandelingen over (onder andere) de verordening klinische proeven, de verordening medische hulpmiddelen en de transparantierichtlijn.