Rake Taal: Eerste hulp bij gedekoloniseerde taal • deBuren

Discussies over inclusieve taal blijven vaak hangen in een woordenstrijd: ‘wit’ of ‘blank’, ‘slaaf’ of ‘tot slaaf gemaakte’, het n-woord. Hoe zetten we een stap verder, voorbij de stereotypen, om onze taal te dekoloniseren?

Literatuur & Taal

Taal wordt gevormd door ons wereldbeeld. Maar taal kan ook ons wereldbeeld vormen. De wereld veranderen – al is het maar een beetje – door onze taal aan te passen, zou dat kunnen?

Na een eerste editie van Rake Taal over genderbewust taalgebruik in juni 2023, organiseren deBuren en de Taalunie in maart opnieuw een avond over inclusieve taal. Voor deze tweede editie gaan we samen met vier sprekers op zoek naar manieren om onze taal te dekoloniseren.

Wat verstaan we onder het dekoloniseren van onze taal? Hoe gebruiken we de taal zo dat we geen structuren in stand houden die nadelig zijn voor andere mensen? Hoe schrijven en praten we zo inclusief mogelijk? En hoe worden we ons bewust van de vooroordelen in ons taalgebruik?

Sociolinguïst Sibo Rugwiza Kanobana, filosoof en vertaler Grâce Ndjako, conservator Caribisch gebied en koloniale geschiedenis bij het Wereldmuseum Wendeline Flores en Nadia Hanssens, adviseur Diversiteit & Inclusie bij de VRT, zullen op deze avond spreken. Moderator Fiep van Bodegom leidt de avond in goede banen.

Fiep van Bodegom is schrijver, vertaler en criticus. Ze is redacteur bij Extra Extra Magazine en docent bij de afdeling Creative Writing aan Artez. Ze schrijft regelmatig over literatuur en publiceerde essays, fictie en vertalingen.

Wendeline Flores is historica en museumprofessional met een focus op het koloniale verleden en de doorwerking ervan in het heden. Ze studeerde geschiedenis aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en schreef haar scriptie over het transnationalisme in tijdschriften van Antilliaanse en Surinaamse studentmigranten in Nederland in de jaren 1950-1970. Sinds 2018 werkt ze als conservator Caribisch gebied en koloniale geschiedenis bij het Wereldmuseum. In die rol werkte zij aan de tentoonstelling Onze Koloniale Erfenis (2022) in het Wereldmuseum Amsterdam en redigeerde zij de gelijknamige publicatie die begin dit jaar verschenen is. Ze is daarnaast vicevoorzitter van het Nationaal instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis (NiNsee) en projectadviseur voor verschillende culturele fondsen.

Nadia Hanssens is adviseur diversiteit & inclusie bij de Vlaamse openbare omroep VRT. Nadia heeft een master in Film- en Televisiestudies (UGent) en begon haar tijd bij VRT toen ze haar masterproef wilde maken over de representatie van (toen nog zogenoemde) allochtonen in fictieseries op de openbare omroep. Al meer dan tien jaar werkt ze aan het diversiteitsbeleid bij de Vlaamse publieke omroep. Iedereen die content maakt voor VRT kan bij team diversiteit & inclusie terecht, van het begin tot het einde van het productieproces. Alle vragen zijn welkom; van het meelezen van scenario’s, over nadenken over taalgebruik tot het helpen zoeken naar de juiste experts om aan bod te laten komen in programma’s.

Grâce Ndjako is filosoof, auteur en vertaler. Ze is promovendus Wijsbegeerte aan de Universiteit van Amsterdam en werkt daar ook als docent niet-westerse filosofie. Ze is mede-oprichter van de stichting Black Renaissance, die onder meer de aandacht voor niet-westers gedachtengoed wil bevorderen, en schrijft voor publicaties als Dipsaus Podcast, de Nederlandse Boekengids en Hard/Hoofd. In maart 2022 verscheen bij Uitgeverij de Geus haar Nederlandse vertaling van Aimé Césaire's Discours sur le colonialisme.

Sibo Rugwiza Kanobana is universitair docent sociolinguïstiek en postkoloniale studies aan de Open Universiteit van Nederland en is als postdoctorale onderzoeker verbonden aan de afdeling Conflict en Ontwikkeling van de Universiteit Gent. Hij is coauteur van De bastaards van onze kolonie: verzwegen verhalen van Belgische metissen (2010) en samensteller van de bundel Zwarte bladzijden. Afro-Belgische reflecties op Vlaamse (post) koloniale literatuur (2021) alsook auteur van Witte orde. Over ras, klasse en witheid (2024), een kritisch historisch en sociologisch onderzoek over hoe systemisch racisme en klassendiscriminatie in verband staan tot elkaar. Hij is tevens redacteur bij rekto:verso.