Journalistiek engagement of activisme: waar ligt de grens? • deBuren

Speciale editie van Mediacafé gericht op studenten journalistiek; algemeen publiek is ook van harte welkom. Voor jonge journalisten en studenten is de lijn tussen engagement en activisme in de journalistiek vaak een belangrijk thema. Hoe onpartijdig moet je als journalist zijn? Debat met Vlaamse en Nederlandse gastsprekers, voertaal Engels.

Media Politiek & Samenleving Mediacafé

Wat betekenen termen als objectief, onpartijdig en evenwichtig berichten in een gepolariseerde context rond grote maatschappelijke dossiers als klimaat, migratie, identiteit, energie? Volgens Chris Julien (onderzoeker Waag Future Lab, actief bij XR Nederland) is er wat klimaat betreft alvast geen keuze: journalisten zijn gedwongen partij te kiezen. In zijn ogen bedrijven terughoudende redacties eigenlijk politiek. In een opiniestuk stelde hij het als volgt:

"Door geen partij te kiezen en klimaat en milieu te behandelen als het zoveelste thema, zijn mensen onvoldoende op de hoogte van de feitelijke situatie en existentiële risico’s. Zo steunt terughoudende verslaggeving impliciet de politieke krachten die adequaat klimaatbeleid vertragen ten behoeve van bestaande belangen".

Debat

Volgens Julien wordt een journalistiek onafhankelijke positie niet gekenmerkt door de afwezigheid van activisme, maar door erkenning van de feiten. Daarom roept hij op tot een debat over de geldende tegenstelling tussen activisme en onafhankelijkheid, in zijn ogen een false balance. Heeft hij een punt of staat de geloofwaardigheid van de journalistiek op het spel? Hierover gaat Julien bij deBuren in debat met twee Vlaamse journalisten: Kasper Goethals van De Standaard en Luc Pauwels, expert energie, klimaat en milieu bij VRT NWS. Moderator is Marijke de Vries, voormalig correspondent voor o.a. Trouw en De Groene Amsterdammer in België.

Mediacafé Studenteneditie

Elk jaar komt een groep studenten van de opleiding Journalistiek van de Hogeschool Utrecht in november naar Brussel voor een studieweek. Net als vorig jaar organiseert deBuren een Mediacafé over een actueel journalistiek onderwerp waaraan naast de Utrechtse studenten ook Vlaamse studenten Journalistiek van de Erasmus Hogeschool Brussel deelnemen. Vanwege de aanwezigheid van internationale studenten is de voertaal van dit programma Engels.

Over de sprekers:

(c) Waag Futurelab

Chris Julien werkt als senior research fellow bij Waag. Samen met Marleen Stikker richtte hij het lab en het narratief Planet B op. Eerder coördineerde hij de onderzoeksagenda van Waag. Momenteel houdt Chris zich bezig met de ontwikkeling van Waags praktijken op het gebied van ecologie en artificiële intelligentie. Naast zijn werk bij Waag doet Chris een PhD aan de Universiteit Utrecht met de titel 'Ecological Governance: Deep Adaptation Machines'. Ook is hij actief voor Extinction Rebellion Nederland. Voorheen was Chris adjunct-directeur van de stichting Studio 80, mede-oprichter van Novel Creative Consultancy, en onderzoeker bij de denktank Freedom Lab.

Kasper Goethals is een internationale reporter en onderzoeksjournalist voor De Standaard. Hij deed verslag in meer dan veertig landen op vier continenten, waaronder Oekraïne, Congo, Venezuela, Myanmar, Rusland, Irak en Mongolië. In zijn reportages gaat Goethals steeds op zoek naar de menselijke ervaring te midden van de grote omwentelingen. Zo reisde hij mee met vluchtelingen door de Sahara, bezocht hij verwaarloosde vluchtelingenkampen in Somalië en interviewde hij Russische dissidenten in Georgië. Goethals is drievoudig winnaar van de nationale Belgische persprijs (Belfius-prijs), met een onderzoek naar Belgisch conflictgoud in Oeganda, een podcast over een vluchteling in Irak en Congo Hold-up, een onderzoek naar internationale corruptie in Congo.

Foto (c) VRT

Luc Pauwels is journalist bij de VRT, de Vlaamse publieke omroep. Hij is gespecialiseerd in energie, klimaatverandering, milieu, onderzoeksjournalistiek (energie- en milieubeleid), nepnieuws (en hoe journalisten daar wel of niet mee omgaan). In 2022 publiceerde hij het boek Journalistiek in tijden van fake news.

Foto Maikel Samuels

Marijke de Vries is journalist, researcher, interviewer en eindredacteur. Ze begon als redacteur onderwijs bij dagblad Trouw en was van 2016 tot en met 2021 correspondent in België. Momenteel is ze onder meer auteur van de Trouw-rubriek ‘De Opvoedvraag’ (die ook in De Morgen verschijnt). Van 2021 tot 2023 was ze o.a. docent media-ethiek en ‘cross border journalism’ aan de School voor Journalistiek in Utrecht. Haar werk verscheen in onder meer Onze Taal, De Groene Amsterdammer, Ouders van Nu en Flow magazine.