Vorig najaar toerde het Vlaamse theatergezelschap Action Zoo Humain met de voorstelling De Waarheidscommissie Nederland. Naar het voorbeeld van de ‘Waarheids- en Verzoeningscommissie’ uit Zuid-Afrika vroegen ze aandacht voor de koloniale erfenis van de human zoo. Op 26 januari komt De Waarheidscommissie Nederland tot een indrukwekkende afsluiting met panelgesprekken, artistieke performances onder leiding van DEGASTEN, en een overhandiging van het onderzoeksrapport.
De Waarheidscommissie Nederland
Presentatie artistiek onderzoeksrapport
Tanja Jadnanansing, voorzitter Dagelijks Bestuur van stadsdeel Amsterdam-Zuidoost, en Barbera Wolfensberger, Directeur-Generaal Cultuur en Media van ministerie OCW, nemen 26 januari in Bijlmer Parktheater het eindrapport van De Waarheidscommissie Nederland in ontvangst.
Naar voorbeeld van de ‘Waarheids- en Verzoeningscommissie’ uit Zuid-Afrika richtte Vlaams theatergezelschap Action Zoo Humain in het najaar van 2023 de eerste Waarheidscommissie in Nederland op. Met voormalig politica Kathleen Ferrier, en Mpho Tutu van Furth, dochter van recent overleden Zuid-Afrikaanse aartsbisschop Desmond Tutu als voorzitters vroeg de voorstelling aandacht voor de koloniale erfenis van de human zoo. Ook Nederland stelde tot diep in de 20ste eeuw duizenden mannen, vrouwen en kinderen als ‘exotisch’, ‘wild’ en ‘primitief’ tentoon in zogenaamde 'mensentuinen'.
Action Zoo Humain betrok ook actief de politiek bij het project. Zo bood Burgemeester Marcouch, als eerste burgemeester in Nederland, excuses aan voor de human zoo(s) die in Arnhem te zien waren. Met het onderzoeksrapport doet het gezelschap verschillende aanbevelingen zoals:
de erkenning van de historische ‘mensentuin’ als immaterieel Nederlands erfgoed, waarmee het kan opgenomen worden in het curriculum van zowel het basis- als het secundair onderwijs;
de afschaffing van het visumbeleid voor inwoners uit de voormalige koloniën en overzeese gebieden van Nederland.
Het rapport wordt aangeboden tijdens een gratis toegankelijke ‘zitting’ in het Bijlmer Parktheater. Voormalig directeur Bijlmer Parktheater, Ernestine Comvalius leidt het rapport in met een keynote. Panelleden Kathleen Ferrier, theatermaker Djuwa Mriovili en Mareille Labohm, actrice uit de voorstelling, gaan onder leiding van moderator Geoffrey van der Ven, in discussie over de aanbevelingen en de mogelijkheid om een echte Waarheidscommissie in Nederland op te richten.
De jongeren van de jongerencomités van de Waarheidscommissie onder leiding van DEGASTEN, brengen enkele guerilla theater interventies. Het publiek wordt aangemoedigd om nog een laatste keer mee te denken over de verwerking van de koloniale erfenis van de Nederlandse mensentuinen.
REGIE Chokri Ben Chikha PROJECTLEIDING/DRAMATURGIE Sietske de Vries PRODUCTIELEIDING Lique van Gerven TEKSTBEWERKING Erik-Ward Geerlings, Sharona Maguette Diop MUZIEK Seppe Salomé VAN EN MET Kathleen Ferrier, Mpho Tutu van Furth, Bert Sliggers, Chantal Loïal, Iris Tjoa, Mareille Labohm, Fouad Mourigh, Moussa Ndiaye, Izah Hankammer, Tamar Niamut, Anis de Jong, Mavis Carrilho, Nienke Nasserian, Zouzou Ben Chikha FOTOGRAFIE Kurt Van Der Elst VIDEO Sven Peetoom, Korrel WEBSITE/SOCIALS Robin Laurens, Kirsten Lipman, Oya Ben Chikha PERS Ronald de Groot PRODUCTIE Action Zoo Humain COPRODUCTIE PERPODIUM, DEGASTEN, Theater Rotterdam, Vlaams Nederlands Huis deBuren, Internationaal Theater Amsterdam, Musis & Stadstheater Arnhem, de Brakke Grond MET DE STEUN VAN Bijlmer Parktheater, IMPACT, Theater Zuidplein, NTGent, Vlaamse Overheid, Provinciehuis Arnhem, Waalse Kerk, Debatcentrum Arminius, Fonds 21, Fonds voor Cultuurparticipatie, Fonds Podiumkunsten, Vriendenloterijfonds, Fonds ZOZ Deze voorstelling komt tot stand met de steun van de Taxshelter van de Belgische Federale Overheid via uFund.