Aanmeldtekst Schrijfresidentie 2021: Spel, spelregels en …

tjongklak / congklak

door Maxine Palit de Jongh

Datum 27 mei 2021

Achttien jonge schrijvers nemen deze zomer deel aan de schrijfresidentie van deBuren in Parijs. De kandidaat-schrijfresidenten van 2021 kregen de opdracht om zich te verhouden tot het thema ‘Spel’. Dit resulteerde in vormexperimenten, speelse teksten en kritische stemmen over de spelregels van onze maatschappij. In dit gedicht beschrijft Maxine Palit de Jongh het spel tjongklak / congklak en de herinneringen die aan het spel verbonden zijn.

tjongklak / congklak  

zet voor je begint  
iets te koken in een stoompan of te bakken in de oven 
de ruimte vult zich met een geur 
die je doet denken aan de keer dat je roodborstjes  
als muzieknoten op verschillende takken zag zitten 
lui? je mag ook een zakje vanillesuiker onder je neus houden  

zet je in kleermakerszit op het versleten tapijt van je oom 
die geen oom is maar opa nummer drie 
zijn atelier heeft in wat lijkt op de meterkast, legendarisch is om zijn tapkunsten 
jij kent alleen zijn kalende achterhoofd dat glimt door de namiddagzon tijdens het strooien van
vogelzaad en pinda’s in zijn achtertuin in diemen  
de koolmeesjes zitten op zijn vingers als jij met je ogen knippert zie je de voeten van oom even
los van de met onkruid bedekte tegels  

vanuit kleermakerszit pak je het spelbord  
een soort houten boot met zeven potjes aan de ene 
en zeven aan de andere kant de uiteindes hebben 
moederpotten die zijn groter 
de enige spelpotten die je hiervóór kende  
waren die waarin je je mooiste knikkers, lijkend op de noordpool, verloor   

wat we spelen heet dat wat je je herinnert maar niet kent  
je leest het ik heb het je niet gezegd  
de klanken zijn stoom op een kinderhuid  

de veertien cirkels worden gevuld met elk zeven schelpjes ze hebben tanden aan de onderkant  
bijten doet alleen je zus als jij jouw moederpot vol hebt 
daar draait tjongklak / congklak om   

het vullen van de moederpot tel je schelpen  

haal voor je eindigt jouw moederpot leeg als je kamer in je ouderlijk huis 
waar de lichtgevende sterren hun lijmresten achterlaten op het gips 
kijk erin   

de gestoomde koek ruikt goed 
haal het uit de doek met woorden die je niet eerder kende 
speel opnieuw  

tjongklak / congklak  

© Colin Hill Imagery

Maxine Palit de Jongh  (1993) schrijft toneel, poëzie, proza en scenario en combineert deze vormen in haar werk. Ze is gefascineerd door verrassing, toeval en dialogen waarin ongemak tot wonderlijke ontmoetingen leidt. Ze heeft geschreven voor en voorgedragen bij Mooie Woorden, Orkest de Ereprijs, Poezieclub/Awater en Theaterkrant Magazine.  

Maxine is afgestudeerd aan Writing for Performance aan de HKU en is onderdeel van Slow Writing Lab VI van Het Nederlands Letterenfonds waar ze onderzoek doet naar meertaligheid als instrument en wat dat betekent voor haar schrijverschap. 

Alles bekijken

Meer over de schrijfresidentie?

Ontdek wie mee ging naar Parijs, lees al hun bijdragen en kom te weten hoe het er achter de schermen aan toe gaat via de reportages.

Alles bekijken