Speech Battle 2020 | Finalist Joris van de Kerkhof
Schrijf een speech voor de persconferentie van de oprichter van een nieuw mediabedrijf. Dat was de opdracht voor de Speech Battle 2020. Valentijn Dhaenens kroop voor de gelegenheid in de huid van deze CEO. Dit is de speech van finalist Joris van de Kerkhof.
Dames, heren,
Mijn journalistieke leven begon, ooit, bij de regionale omroep in Noord-Brabant. Mijn eerste radioverslag maakte ik over de dameshockeytopper EMHC – Oranje Zwart. Ik luisterde veel naar sportprogramma ‘s, daar hoorde ik dat je vooral moest poneren als verslaggever.
De wedstrijd eindigde in 1 – 1.
Na afloop interview ik Det de Beus, keepster van EMHC én het Nederlands elftal. Hockeystick in haar hand, leren legguards om haar indrukwekkend lange benen, handschoenen nog aan.
’1 – 1, dat was niet veel hé.’
Op het eind ging mijn stem een beetje omhoog, zodat het nog iets van een vraag in zich had. Ik keek mijn microfoon achterna, de keepster torende voor mijn gevoel een halve meter boven mij uit. De Beus keek indringend al die centimeters terug:
WAT IS DE VRAAG?
Ehm, ‘Wat is de vraag, ja wat is de vraag?’
Sindsdien, sinds 1986, hoor ik haar als ik zelf géén vraag stel. Voor een goed interview moet je niet poneren, voor een goed interview moet je vragen stellen.
Open vragen
Vrolijke vragen
Indringende vragen
Niet alleen bij sportwedstrijden, maar altijd. Bevraag mensen, ‘bemening’ ze niet. Bevraag de mening van de ander. Het is de enige manier om het echte verhaal te vertellen. Dat gaan we doen, op een moderne manier met oude principes. En we, dat is W.
W dat is onze naam. De eerste journalistieke organisatie voor Nederland én Vlaanderen. W van de vijf W’s van de journalistiek
Wie
Wat
Waar
Wanneer
Waarom
Wij zijn W, van Wat is de vraag.
W gaat de strijd aan met
Fake
Vals
Nep
Die begrippen zijn jammer genoeg onderdeel van het dagelijkse nieuws. Maar daar horen ze niet.
Met echte feiten kom je verder. Feiten zijn feiten, en geen meningen. Zet de TV aan, en je hoort meningen. In Talkshows, in documentaires, en in nieuws en actualiteitenprogramma’s. Een persconferentie over corona, wordt voorafgegaan door een journalist die vertelt wat hij denkt dat er verteld gaat worden.
Bij W hoor je eerst het verhaal, en daarna stellen wij de vragen. Als er al geoordeeld moet worden, dan laat W dat aan de kijker, aan de consument.
Het is daarom een gekke tegenstrijdigheid, maar ik ben van mening dat makers minder mening moeten hebben.
Vanaf 1 januari is W overal. Met vragen van makers, geen meningen.
Waaróm W? Met de W van waarom.
Terug naar zondagmiddag 25 mei 2014. Het was de moeder aller verkiezingen in België: Europese, federale en regionale verkiezingen. Het was een heftige campagne geweest. Na het sluiten van de stembussen, wachten we met z’n allen op de uitslag. Nederlandse en Vlaamse journalisten bij elkaar, praten over de campagne.
Kiezers twijfelden. Ze hadden zo veel meningen gehoord, zo veel informatie gekregen, dat ze alleen maar onzekerder werden op wie ze moesten stemmen. Zo bleek een jaar later uit het PartiRep onderzoek. Een onderzoek van politicologen van vijf universiteiten.
Dat was later.
In 2014, in afwachting van de uitslag spraken we over onze eigen verantwoordelijkheid bij het verslaan van de verkiezingen. Iedereen wilde het anders. Niet meer dagenlang achter nieuws- en vooral nieuwtjes aanrennen.
Het verslag van de campagne moest rustiger. Minder hijgerig, meer vragen. En als politici geen antwoord geven, dan moeten we niet gaan zeggen wat we denken dat het antwoord zou zijn.
Ik kende deze discussie van eerdere verkiezingen.
En van latere ook.
Altijd willen we dat het anders gaat.
En nu gáán we het anders doen.
Vlaamse en Nederlandse journalisten samen. We blijven aan elkaar vragen hoe het beter kan, hoe het beter moet. En we gaan het beter maken. Meer feiten, minder mening.
En dat is al moeilijk genoeg. Een feitenvrij verhaal, een onzinverhaal is zo verteld: Als radioverslaggever van de Nederlandse Radio 1, was ik jarenlang vanaf zes uur in de ochtend ergens in het land om verslag te doen. Verslag van IETS wat er ERGENS gebeurde.
De radio-uitzending is van zes tot half tien. In die drie-en een half uur werd er een paar keer geschakeld met de boerderij, de school, het strand, het bos, of waar ik dan ook was. Buiten de uitzending om was ik langer in gesprek met de gasten dan tijdens het live-gedeelte.
Een beetje praten om de tijd door te komen.
‘Klopt het, wat er op het internet staat, dat jullie allemaal zo links zijn bij de publieke omroep?’
Bij wijze van grap antwoorde ik dan vaak ‘ja, dat klopt. We zijn verplicht lid van de Partij van de Arbeid, van de sociaal democraten.’
Voor veel mensen was het geen grap, maar een bevestiging. Maar voor de helderheid: natuurlijk klopt dit niet.
Als publieke omroepmedewerkers al lid zijn van een politieke partij, of als ze al sympathie hebben voor een politieke partij, dan wisselt dat van NVA tot CDA, van Groen tot VVD, van SPa tot SP. En alle andere mogelijkheden die er zijn.
Het gaat niet om je politieke kleur, als je die al hebt. Het gaat om de vragen die je stelt. Of beter, om de antwoorden die de vragen opleveren.
Met W gaan we mooie programma’s maken, voor Nederland en Vlaanderen. Lineaire televisie, rechtlijnige televisie, om het letterlijk te vertalen. Rechtlijnig, als het gaat om de zoektocht naar antwoorden. Niet de maker centraal, maar het verhaal.
Die rechtlijnigheid hebben we ook op internet. W bereik je via w w w punt W punt NL of w w w punt W punt BE
Bij de vijf journalistieke W’s hoort ook een H. De H van Hoe.
De meeste programma’s zullen worden gemaakt door De Bron, dat is ons productiehuis. Financieel zijn we goed op weg, maar we zoeken nog extra investeerders. Reclameblokken bestaan niet bij ons. Op internet, op de ouderwetse televisie, in onze podcasts hoort of ziet u alleen: dit programma is mede mogelijk gemaakt door…
Kwaliteitsbedrijven kiezen voor kwaliteitsmedia. Daar zijn we van overtuigd.
Op dit moment maken we met De Bron programma’s voor publieke omroepen in Nederland en Vlaanderen. We gaan in overleg met die omroepen om huidige programma’s van De Bron mee te nemen naar W.
En dan straks in januari beginnen we op onze eigen kanalen. Met heel veel meer programma’s die nu ontwikkeld worden.
Bij de programma’s van W stellen we vragen. Als we geen vragen stellen, horen we allemaal de keepster in ons achterhoofd.
Wat is de vraag?
Daarom stellen we bij W open vragen.
Daarom maken we bij W echte verhalen.
En daarom gaat W het maken.
W drukt ‘fake, vals, nep’ naar de achtergrond
Geheel in lijn van W, is er nu ruimte voor vragen,
Echte vragen, open vragen, geïnteresseerde vragen,
Vraag maar, wat is je vraag?
Joris van de Kerkhof
Joris van de Kerkhof werkte van september 1996 tot eind 2019 voor de NOS als radiomaker en verslaggever, met name voor het Radio 1 journaal. In die jaren was hij ook correspondent Nederland voor actualiteitenprogramma's van de VRT. Sinds februari 2020 werkt hij als speechschrijver voor het Nederlandse ministerie van Financiën.