Oude werken, jonge schrijvers 2022

lead makes the mind give away, mrs hamilton

door Sarah de Koning

Datum 10 oktober 2022

Achttien jonge Vlaamse en Nederlandse auteurs laten zich inspireren door 19e eeuwse artefacten uit het Rijksmuseum vanuit één kernvraag: wat zie je als je met oog voor naderend onheil naar deze objecten kijkt?  Met Sarah de Koning kijken we naar de witte verf op Portret van Alida Christina Assink van Jan Adam Kruseman uit 1833. ‘een vrouw is gewend trage doden/ in het lichaam te dragen’ 

Jan Adam Kruseman, Portret van Alida Christina Assink, 1833 © Rijksmuseum

lead makes the mind give away, mrs hamilton

de dood trad in toen je nog leefde 
dat is het mooie van een wolkende dood 
die je ziet komen de mist op een heiige ochtend 
traag en met witte vinger 
melville beschreef zo’n loodwit 
more disturbing than even the bloodiness of red 
maar hier is het kantklos marmerglans blankvacht 
hier is het blad als de witbeet 
van een bij in het doek 
alice hamilton waarschuwde 
this is a subject tainted with feminine sentimentality 
dus ik zoek naar de harde feiten en schrijf: in de fabrieken  
waren de vrouwen die loodvergiftiging opliepen 
more likely to be sterile 
more likely to have miscarriages and stillbirths 
hamilton zei als ze levende kinderen baarden 
gingen die vaker dood 
maar een vrouw is gewend trage doden 
in het lichaam te dragen en geesten in haar mond 
er is geen vrouw die niet de stem van een vorige 
op de tong draagt er is geen stem die niet gevorkt is 
wat zie je? meeuwzwerm stapelwolk winterhard 
en wat is de groeiwijze van bezwijken? 
generational contamination 
traag blijven zitten in de blauwgerande tanden 
van een geaderde dracht langzaam bewegen 
onder het gewicht en de weeën die natrappen  
kalm stilte op een steen leggen en slaan 
tot het mals is geduldig zijn 
long environmental persistence vertonen gif  
is het wapen van een vrouw  
draag het in de boezem hier zijn geen tekens voor 
geen omen voor het bloeden geen symptoom 
beeld je in een bleek landschap te zien waar alles 
poreus is stel je wortels voor die melk opzuigen 
denk hoe die melk door gangen kruipt en denk aan het garen  
in een doek probeer dit beeld hardvochtig te maken  
als dit niet lukt schreeuw luider en denk 
dan bruidskap jasmijnknop denk parelmoer denk berkbos 

© Marianne Hommersom

Sarah de Koning (1992) is dichter. Ze leeft en werkt in Gent. Tot nu toe schreef ze in de beslotenheid van (wisselende) kamers. Enkele uitzonderingen: haar werk stond driemaal in de Turing Top 100. In 2022 verschenen enkele gedichten van haar hand in het jubileumnummer van Het Liegend Konijn. Naast het dichtwerk is ze boekhandelaar in de Gentse boekwinkel Paard Van Troje.