Een dag in het leven van … kapitalisme

“Hi lieve volgers, welkom in een typische dag in mijn leven.

Geen betere manier om de dag te beginnen met een heerlijk kopje koffie uit de machine. Het hete water doet duizenden microplastics in de koffiepad loskomen.

Ik filter eerst mijn water hoor, want er komt PFAS uit mijn kraan. 3M vertraagt de bodemsanering in Zwijndrecht, dus ondertussen druppelt het nog steeds verder mijn drinkwater in.

Dan doe ik mijn make-up. Superblij met mijn nieuwe lippenstift die gevaarlijke hoeveelheden nikkel bevat, maar daardoor wel een prachtige rode kleur heeft. Dat het mij onvruchtbaar maakt en leermoeilijkheden geeft? Bijzaak.

Ik doe een jas aan die ik op een Chinese webshop kocht. Boordevol ftalaten, een goedkope weekmaker voor rubber die hormonen verstoort. Het is een prachtige jas.

En dan nog een snufje parfum om mijn dagelijkse cocktail hormoonverstoorders helemaal af te maken. Hoe die giftige cocktail in elkaar zit, weet ik niet, want de producent is niet wettelijk verplicht om dat bekend te maken.

Oh ja, het is de tijd van de maand, dus heb ik tampons bij. Vol lood en arseen. Geen probleem denk ik, want er werd nog altijd niet goed onderzocht of die metalen nu ook echt worden geabsorbeerd door mijn lichaam.

Tijd om te vertrekken! Ik passeer een roker en adem mee de rook in. Zonder zelf te roken, verhoog ik zo toch mijn kans op longkanker en beroertes.

En dan eet ik snel enkele Oreos als ontbijt. Een receptuur, verfijnd door dezelfde ingenieurs die de moderne sigaret hebben ontworpen. Rechtstreeks geformuleerd tot op het 'bliss point': het punt waarop zoet en zout samen een verslavende mix in mijn brein duwen.

Ik kijk al uit naar mijn lunch, met een lekker glaasje wijn. Daar heeft de alcohollobby heel erg hard voor gewerkt, want niemand die echt wil beseffen dat één glas de kans op kanker substantieel doet toenemen. De vele lobbyisten in Brussel hebben daar wel voor gezorgd.”

Heftig hé.

Wat bedrijven doen, waar ze geld mee verdienen, heeft impact op onze gezondheid. We kunnen daarmee lachen. We kunnen zeggen: ‘Vandaag ga je aan alles dood’, of: ‘Je mag al niets meer.’ Maar de oncomfortabele waarheid is dat bedrijven onze gezondheid meer en meer verzieken. En dat is geen accident, dat is niet per ongeluk. Dat is hun strategie.

Producten worden zo gemanipuleerd dat ze verslavend werken. Reclame wordt ingezet om ons brein te hacken. En wij, wij laten dit allemaal toe. Wij, onze hersenen en onze lichamen zijn feilbaar. Of we dat nu willen of niet. En probeer maar eens vuile lucht of microplastics te vermijden. Het is onmogelijk.

Elke dag staat er een leger aan advocaten, lobbyisten en reclamemakers klaar om de winst die bedrijven maken, ten koste van onze gezondheid, te vrijwaren en te vergroten. Eentje van hen is nu aan het woord. Ik was twaalf jaar lang soldaat in dat leger.

…

“Hi lieve volgers, welkom in een typische dag in mijn leven. Ondertussen ben ik op het werk aangekomen.

Meeting één. Marktonderzoekresultaten van een groot fastfoodmerk. We weten nu exact hoeveel seconden we smeltende kaas en de merknaam moeten tonen om een toename van nieuwe klanten te bekomen.

Meeting twee. Kennismaking met een bedrijf in online gokspelletjes. Op zoek naar een campagne om hun topspelers nóg meer te laten uitgeven. Topspeler ben je vanaf een investering van tienduizend euro per week.

Meeting drie. Update van onze vaste klant, een gekend skincare merk. Eén van de nieuwe make-up producten krijgt bedenkelijke reviews door een consumentenorganisatie. ‘Sterk overroepen’, zegt de marketing manager. We briefen enkele influencers om alternatieve feiten over het nieuwe product en de ingrediënten te vertellen.

Meeting vier. Lancering van een campagne voor een alcoholmerk. We vieren de filosofie van de oprichter met een prachtige film. Het woord 'gezondheidsrisico' valt niet één keer in onze meetings. In de dagen na de campagne verkopen we zes keer zo veel bier dan gewoonlijk.”

…

Het kapitalisme is een machine dat zich niets aantrekt van onze gezondheid. Burgers lijken machteloos te staan. Maar dat zijn we niet. Voorbeelden genoeg: Asbest werd wereldwijd verboden, lood werd uit verf gehaald, bedrijven werden hier en daar verantwoordelijk gehouden voor hun leugens en schade, …

Het echte probleem is dat dit onderwerp veel te weinig aandacht krijgt. Dat we denken dat het niet anders kan. Dat de politiek bang is om vingers, en misschien ook hun geldschieters, te verbranden. En dat veel te veel mensen blijven werken voor ziekmakende bedrijven. Mensen die net zoals ik een zetje nodig hebben om er mee te stoppen. Net dit moeten wij samen veranderen. Want het kan wel degelijk anders.

Foto's: Andreas Van Esbroeck