Oude werken, jonge schrijvers 2022

Deel van een kanon (veroverd)

door Maya Mertens

Datum 10 oktober 2022

Achttien jonge Vlaamse en Nederlandse auteurs laten zich inspireren door 19e eeuwse artefacten uit het Rijksmuseum vanuit één kernvraag: wat zie je als je met oog voor naderend onheil naar deze objecten kijkt? Met Maya Mertens kijken we naar een deel van een kanon veroverd bij de Slag bij Shimonoseki, door een anonieme maker vervaardigd in 1865. ‘dit ding/ een smiley /met streepjesmond/ van zilver en brons.’ 

Deel van een kanon veroverd bij de Slag bij Shimonoseki, Anoniem, 1865 © Rijksmuseum

Deel van een kanon (veroverd)

een kanon is naast een Japanse meisjesnaam  
(het betekent geurig geluid, geluid van een bloem)  
een stuk geschut dat een projectiel in een nagenoeg rechte baan  
op het doel afschiet  

een kanon buldert BOEM! 
(hier zijn gedichten aan gewijd) 
en mits goed gericht  
vernietigt het 
even verderop  
het een  
of het ander 
afhankelijk vanuit welke hoek je het bekijkt  

dit ding  
een smiley  
met streepjesmond 
van zilver en brons 
ongeveer 3 pinpassen breed 
en 1 prei hoog 
is zwaarder dan je hoofd 
een perfecte deurstop  
voor een paardenstal 
om je teen aan te verbrijzelen

BOEM!  

een stuk van een mens plonst in het water 
de BOEM! ruikt naar kruit 

er is altijd  
een 'voor' en 'na' de BOEM! 
het nu ligt in het lood 
zwevend in de lucht  
is er nog niets veranderd  
toch alles  
voor altijd anders 

 

zolang de lucht geladen is 
is er van alles aan de hand 
het soort van dingen aan de hand die  
bij inslag van het lood  
plotsklaps BOEM! 
transformeren  
in het doel  

een sterk verhaal 
waarvoor je het doet 
om de rest van je leven op te teren 
wanneer je je snor in een bierkraag doopt  
en langs de neus weg imiteert  
hoe de ratten in het water schoten 

(KNAL!

een flard van een rebel kletst op het dek 
kreten trekken door de bergen 
nestelen zich in het binnenland)

lood slaat uit lood 
de kracht ervan  
zo vernietigend 
onvoorstelbaar 
dat voor het thuisfront 
een ding nodig is  
om het tastbaar te maken 

dit ding 
tot buit gebombardeerd 
ontmanteld 
of ja 
afgezaagd 
is het verhaal 
ontvreemd 
ligt het hier  
tentoongesteld 
te worden 

ik kan het aanraken
zonder dat het me raakt 

© Marianne Hommersom

Maya Mertens (1992) is performer en muzikant tussen Brussel en Amsterdam. In 2019 richtte ze de ‘Vieze Cirkel’ op, de bijbehorende cult van Vieze Meisje: een electropop-verbond met Alan Van Rompuy - alias Azertyklavierwerke - waarin pop, performance en rave worden gebundeld. In het theater werkt ze als acteur, soundtrackcomponist of beeldklankbord. Samen met Julien Neirynck vormt ze het performanceduo julienneirynck.be.mayamertens.nl waarmee ze soms op maat gemaakte ongeschikte verschijningen produceert.