Aanmeldtekst Schrijfresidentie 2021: Spel, spelregels en …

Geen grap, geen spel

door Marte Hoogenboom

Datum 27 mei 2021

Achttien jonge schrijvers nemen deze zomer deel aan de schrijfresidentie van deBuren in Parijs. De kandidaat-schrijfresidenten van 2021 kregen de opdracht om zich te verhouden tot het thema ‘Spel’. Dit resulteerde in vormexperimenten, speelse teksten en kritische stemmen over de spelregels van onze maatschappij. In dit kortverhaal vertelt Marte Hoogenboom over hoe gender geen toneelstuk is.

This is not a joke, this is not an act.’ Toen internetfilosoof-koningin en all time YouTube-ster Abigail Thorn eind januari bekendmaakte transgender te zijn, gaf ze tegelijkertijd woorden aan een diepgevoelde angst: dat haar coming-out zou worden opgevat als de introductie van een nieuw personage. Of, nog erger: als een poging om één personage full time uit te beelden. Thorn is een actrice in wier video-essays regelmatig personages opduiken: Caesar, de Kosmonaut, Dracula…  

Het idee dat gender een kwestie van toneel zou zijn zit diep in het westerse brein geprent. En bij toneel horen kostuums. ‘Van mij mag je best een jurk aan,’ zei mijn moeder op de dag dat ik haar vertelde niet haar zoon te zijn. Voor de goede orde: ik heb nog nooit in mijn leven de behoefte gevoeld een jurk te dragen. Maar ik blijf mijzelf het antwoord schuldig in hoeverre mijn afkeer van (het dragen van) jurken eigenlijk een angst is te voldoen aan een stereotype van ‘de man in de jurk’, of gewoon precies dat: een afkeer van jurken.  

Zo’n zelfde afweging moest Thorn maken toen ze haar nieuwe publieke identiteit opeiste. Sommige van haar eerdere personages waren iemand geworden als wie ze liever niet meer in het openbaar verschijnt. Neem Dracula. Als cisgender vrouw in de huid van Dracula (Draculette?) kruipen, dat zou mooi toneel opleveren, maar als trans vrouw? Misschien zijn we ooit wel zover dat we het transgender personen toestaan in de huid te kruipen van een bloeddorstig monster dat zich charmant voordoet, om het vertrouwen van vrouwen te winnen en hun vervolgens kwaad te doen – zónder dat we er een allegorie in lezen van bedrieglijke mannen in jurken die zwaarbevochten single sex spaces proberen te infiltreren. Tot die tijd is Dracula uitgespeeld. 

© Andrej Pohajda

Marte Hoogenboom (1994) is hoofdredacteur van het literair-culturele tijdschrift Hard//hoofd en werkt als eindredacteur voor OneWorld. Ze ontkent tevergeefs dat dat haar een culturele gatekeeper maakt. Ze schrijft voornamelijk over taal en gender en gelooft niet zo in het verschil tussen fictie en non-fictie.  

Alles bekijken

Meer over de schrijfresidentie?

Ontdek wie mee ging naar Parijs, lees al hun bijdragen en kom te weten hoe het er achter de schermen aan toe gaat via de reportages.

Alles bekijken