Vorig jaar schreven tientallen grootouders trage brieven aan hun kleinkinderen. De brieven worden pas in 2030 bezorgd. Tijdens een feestelijke afsluitingsmiddag wordt bekendgemaakt welke kinderen nog een bijzondere tweede brief krijgen. Deze week leest u de brief die Joke Linders schreef aan haar kleindochter Anna Johanna over het allermooiste wat er is: kinderboeken!
Lieve Anna Johanna,
Bij je geboorte kreeg je de namen van je beide grootmoeders mee, zodat mijn naam nu doorleeft in jou. Wat een cadeau! Net als de oudtestamentische Anna en Joachim hadden jouw ouders lang moeten wachten op hun nageslacht. Daarom heet je geadopteerde broer Samuel, de van God afgesmeekte, en het broertje na jou Joachim naar de Bijbelse echtgenoot van Anna. Namen zitten vol verhalen. En dat brengt me bij waar ik het met je over wil hebben, het wonder van taal en verbeelding.
Acht jaar oud ben je inmiddels en bijna alles van Guus Kuijer, Joke van Leeuwen, Paul Biegel en Tonke Dragt ken je al. Niet doordat hun boeken je zijn voorgelezen - dat ook - maar doordat je ze van begin tot eind verslond. Opgekruld op die totaal afgeragde bank van jullie, in je bed 's morgens vroeg of 's avonds laat en tussen de bedrijven door als je even alleen wilt zijn met je gedachten.
Herinner je je nog ons bezoek aan de kinderboekwinkel vorig jaar? Uitgerekend jij, de fanatiekste van de drie, maakte amok. Dit boek kende je al, dat was te dun en prentenboeken beneden je niveau. Tot De regels van Floor van Marjon Hoffman je verleidde. Hoewel de programmatische teneur van de titel je niet overtuigde, was je twee weken later dolgelukkig toen je vader met het vervolg aan kwam zetten. Want dat mag ook wel even worden opgemerkt. Anders dan toen ik jong was, heb jij aan boeken geen gebrek. De hele wereldliteratuur staat je ter beschikking, in geschreven, auditieve en visuele vorm.
Erg? Helemaal niet. Juist fijn. In mijn jeugd - vreselijke uitdrukking maar het moet even - werd lezen nog als iets negatiefs gezien. Hoe vaak ik niet te horen kreeg ‘Je verleest je verstand nog eens! Als je zo door gaat, heb je binnenkort een bril nodig' of ‘Zit je weer te lezen? Heb je niks beters te doen?' Niet dat ik me daar iets van aantrok. Net als jij las ik het ene boek na het andere, de complete parochiebibliotheek. Eerst de vaalrood gekafte meisjesboeken, daarna de blauwe met Arendsoog, Witte Veder en Bob Evers. Voor de duur van een boek kon ik me de koningin van de wereld voelen, heldin, slachtoffer, intrigant, dromer en avonturier tegelijk. Hartstocht en passie? Een modieus woord misschien maar mij bevalt het vanwege de ‘p' die alle kanten opspat: papa, poep, pop, post, papier ...
Natuurlijk kunnen niet alle boeken die ik met je wil delen in één brief. Maar als ik je een jaar lang elke maand schrijf, zullen Alleen op de wereld, Onder moeders vleugels, Winnie de Poeh, De tuinen van Dorr, Alice, Iep en Floddertje beslist langs komen. Wist je trouwens dat Annie Schmidt net zo'n mooie omkeernaam had als jij en dat je grootmoeder in 1999 promoveerde op de geschiedenis van haar schrijverschap? Dikke kans dat je na de twaalfde brief meer van mij weet dan je moeder. Dat moet dan maar.
Dikke kus van oma Joke